24 mei 2023  |  Jan Karel van Eijnatten

De wereld is weer open en we gaan massaal op reis. Dat is te merken aan de wachttijden voor reisvaccinaties die flink zijn opgelopen. Je wacht zo zes weken op een afspraak. Veel jongeren gaan ‘op tussenjaar’, ouderen willen de wereld verkennen en al lang geplande verre reizen worden alsnog gemaakt. En ook is door COVID-19 een grote maatschappelijke belangstelling voor vaccinatie ontstaan. Laten we samen zorgen dat deze interesse blijft bestaan.  

De laatste week van april was het Wereld Immunisatie week. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft deze week lang geleden in het leven geroepen om wereldwijd meer aandacht en bewustzijn te vragen voor infectieziekten die je met behulp van vaccinatie kunt voorkomen.  

Zo’n week is mooi, maar vaccinatie blijft het hele jaar door een belangrijk thema. We hebben tijdens de coronapandemie duidelijk kunnen zien wat de waarde is van vaccinatie. De COVID-19-vaccins bleken de kans op besmetting  door het coronavirus (SARS-CoV-2) drastisch te verminderen. Ook bleek de kans op ernstig ziek worden en ziekenhuisopname veel kleiner te zijn. Met zijn allen hebben we daar, in combinatie met doorgemaakte corona-infecties, nu profijt van. Dankzij de snelle ontwikkeling en de komst van coronavaccins is het maatschappelijk besef over de waarde van vaccineren gegroeid.  

Een tweede les die we kunnen trekken uit de COVID-pandemie, is dat niet alleen coronavaccins mensenlevens helpen redden. Laten we vooral het belang van vaccinatie in het algemeen benadrukken. Vaccinatie kan het verschil betekenen tussen gezond zijn en blijven of ernstig ziek worden, en misschien wel blijvende schade houden of zelfs overlijden.  

In de afgelopen decennia is dubbel en dwars bewezen dat vaccins een van de meest effectieve manieren zijn om ziektes te voorkomen. En dat ze hebben bijgedragen aan het fors terugdringen van ernstige ziektes zoals polio, mazelen en rodehond.  

Het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) heeft sinds de introductie in de jaren vijftig duizenden kinderlevens gered en ook vele duizenden ernstige ziektegevallen voorkomen.¹ Nog steeds worden er door het RVP jaarlijks naar schatting 450 kinderlevens gespaard.²  

Het is glashelder dat het RVP van onschatbare waarde is. Het is daarbij belangrijk dat we allemaal begrijpen dat vaccinatie niet alleen een persoonlijke keuze is, maar ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid. 

Er ontstaat groepsimmuniteit waardoor de verspreiding van een ziekte wordt vertraagd of gestopt omdat er te weinig gastheren zijn om deze verder te verspreiden. Dit is met name belangrijk voor mensen die niet gevaccineerd kunnen worden, zoals jonge baby's en mensen met bepaalde medische aandoeningen. Kortom, de beslissing om je wel of niet te laten vaccineren heeft invloed op de gezondheid en veiligheid van anderen.  

Laten we daarnaast stilstaan bij nog een belangrijke les die de COVID-19-pandemie ons heeft geleerd. Namelijk dat je goed voorbereid moet zijn op de toekomst. Want hoewel COVID-19 het nieuws niet langer domineert, wil dit niet zeggen dat het virus weg is. Nog altijd liggen er vele mensen met een besmetting in het ziekenhuis.  

COVID-19 is een ziekte waarvan we moeten accepteren dat hij blijft. We moeten alert blijven op eventuele besmettelijkere en gevaarlijke varianten van het virus. En tegelijkertijd moeten we onze ogen en oren openhouden voor eventuele andere infectieziekten die pandemische vormen kunnen aannemen. 

Tot slot, COVID-19 heeft ons laten zien dat dat we met zijn allen razendsnel vaccins kunnen ontwikkelen, produceren en wereldwijd beschikbaar kunnen maken. De leerpunten hieruit zorgen er ook voor dat er een versnelling komt in de ontwikkeling van vaccins voor infectieziekten waar nu nog niet tegen ingeënt kan worden.  

Door onszelf te laten vaccineren en te blijven werken aan de ontwikkeling van nieuwe en betere vaccins beschermen we onszelf en anderen. Bovendien leveren we een positieve bijdrage aan het uitroeien en voorkomen van infectieziektes wereldwijd én de volksgezondheid.  

Kortom, met vaccinatie nemen we niet alleen de verantwoordelijkheid voor onze eigen gezondheid, maar voor die van iedereen. Laten we zorgen dat de aandacht die er nu is, blijft bestaan. Doe je mee?   

Jan Karel van Eijnatten
Business Unit Lead Vaccins

Referentie: