30 maart 2023  |  Marc Kaptein

Niet meer testen, geen isolatie meer nodig, gewoon naar je werk met lichte klachten. We hoorden recent niets dan goed nieuws over de coronapandemie. Is het dan echt voorbij? Is het echt ‘een griepje’ geworden? Ik ben bang van niet.

Zo ging vorige week een twintigtal Pfizer werknemers met elkaar – op eigen kosten - op wintersport. Een derde daarvan kwam, ondanks vaccinaties, met een positieve coronatest weer thuis. Dit is enerzijds een teken dat het érg gezellig is geweest (en dat de werksfeer bij Pfizer goed is), maar het zet je ook aan het denken. Want wat kunnen we nou redelijkerwijs verwachten van dat vermaledijde coronavirus?  Wat moeten we doen? En hoe bereidt Pfizer zich voor op wat ons mogelijk nog te wachten staat?

Als we Ernst Kuipers, onze minister van VWS,  mogen geloven is het ergste achter ons. Er gelden weliswaar nog steeds adviezen bij klachten maar je hoeft niet meer in isolatie te gaan als je positief test op corona. Ook de richtlijn voor een zelftest bij klachten is komen te vervallen.¹  Over lock-downs, QR-codes, corona-apps of mondkapjes hebben we het al helemaal niet meer. 

Maar er wordt ook niet meer breed gevaccineerd en is er geen extra beschikbaarheid van (IC-) bedden voor (ernstig) zieke COVID-19-patienten meer. De zorg wordt op deze manier ontlast en we gaan gewoon door met wat we al deden. Maar is dit niet wat te kort door de bocht? Of willen we zelf (echt) niet meer herinnerd worden aan een van de moeilijkste perioden uit de geschiedenis van de Nederlandse volksgezondheid? En zijn we daardoor willens en wetens blind voor de realiteit?

Want de realiteit is dat de bescherming tegen een corona-infectie na vaccinatie voor jong (zie voorbeeld boven) en oud langzaam maar zeker afneemt. Bovendien muteert het coronavirus gestaag door. Op dit moment is de dominante variant ‘XBB’, een soort omikronvariant die weer net wat beter het immuunsysteem omzeilt. Dat wil trouwens absoluut niet zeggen dat je bij een infectie ook automatisch ernstig ziek wordt. Ons immuunsysteem heeft corona immers in haar geheugen gegrift aangezien bijna iedere Nederlander gevaccineerd is en/of besmet is geweest met het coronavirus. Daardoor kan het redelijk snel antilichamen aanmaken en ook de inmiddels befaamde T-cellen activeren. 

Ik pleit hier dan ook niet voor brede, nieuwe vaccinatiecampagnes voor iedereen die dat wil maar waar we echt te weinig rekening mee houden, is de kwetsbaarheid van ouderen in onze samenleving. We weten dat 65-plussers met een of meerdere risicofactoren wel degelijk ernstig ziek kunnen worden van een covidinfectie, net als bij griep. Maar deze kwetsbare groep komt dan weer, in tegenstelling tot griep, niet in aanmerking voor een - vrijwillige - extra vaccinatie dit voorjaar. Daar komt nog bij dat zij óók niet in aanmerking komen voor een behandeling als zij op dit moment ziek worden door het coronavirus.  

Mijns inziens zit dáár de onlogische kwetsbaarheid in ons huidige covidbeleid. Minder of later vaccineren leidt onvermijdelijk tot meer (ernstige) ziekte door het coronavirus. Wat dat betreft kun je van communicerende vaten spreken; een lager niveau in het ene ‘vaccinatie’-vat leidt tot een hoger niveau in het ‘covid ziekte’-vat. 

Dat begrijpen we bij Pfizer heel goed. En daarom bereiden we ons nu al voor op een mogelijke vaccinatiecampagne dit najaar. Immers, we vaccineren ook een grote groep tegen de griep dus waarom dan niet tegen dit ‘nieuwe’ griepje? 

Nu vraagt u zich wellicht af, wat kan ik in de tussentijd doen? Misschien goed om toch maar te testen bij luchtwegklachten, zeker als u in contact komt met kwetsbare ouderen (en een griepvaccin is in dit geval ook aan te raden)². Want als we corona nog even op het radarscherm houden, zijn we er het snelst helemaal van af.

Marc Kaptein
medisch directeur Pfizer Nederland

Referentie: